Çin’in en önemli basınçlı hava enerji geliştiricilerinden Zhongchu Guoneng Technology Co. (ZCGN), kısa bir süre önce 300 MW‘lık basınçlı hava enerji depolama (CAES) tesisinin inşaatını tamamladı. Şirket, depolama tesisinin bugüne kadar dünyanın en büyük CAES sistemi olduğunun altını çizdi. Basınçlı hava enerji depolama (CAES) nedir?
Bilmeyenler için basınçlı hava enerji depolama sistemi (CAES), fazla elektrik enerjisini depolayarak daha sonra ihtiyaç duyulduğunda geri kazanmak için kullanılan bir enerji depolama teknolojisidir.
Bu sistemler, hava kompresörleri yardımıyla havayı yüksek basınç altında yeraltı mağaralarında (çoğunlukla yerin 500-800 m derinliğindeki eski tuz mağarası, maden ocakları ve büyük mağaralarda) veya özel olarak tasarlanmış tanklarda depoluyor. Depolama sırasında, elektrik enerjisi kompresörleri çalıştırmak için kullanılıyor. Gerektiğinde ise, basınçlı hava türbinleri çalıştırarak elektrik enerjisine geri dönüştürülüyor. CAES sistemleri, güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından gelen veya şebekeye verilmeyen elektriğin depolanması için alternatif bir uygulama konumunda.
Çin, en büyüğünü inşa etti
Çinli ZCGN tarafından inşa edilen 300 MW’lık CAES tesisi dünyanın en büyüğü olma özelliğini taşıyor. Bundan önceki rekor ise 2022’de devreye alınan ve yine Çin’de olan 100 MW’lık bir projeydi. Öte yandan yeni kurulan tesisin 100 MW’lık projeden yüzde 30 daha ucuz olduğu ve genel verimliliğinin yüzde 72 olduğu belirtiliyor. Aktarılanlara göre 207,8 milyon dolarlık tesis 300 MW/1.800 MWh enerji depolama kapasitesine sahip ve yaklaşık 100.000 m2’lik bir alanı kaplıyor. Firmaya göre altı saate kadar kesintisiz güç sağlayabilen tesis, en yoğun tüketim dönemlerinde 200.000 ila 300.000 arasında eve elektrik sağlayabiliyor. Bununla birlikte istasyon, 1.000 metre derinliğe kadar ulaşan kuyulara sahip bir yeraltı tuz mağarasında yer alıyor.
Türkiye’deki Tuz Gölü’nün altında bulunan tuz blokları bu tür tesisler için kullanılabilir. Bu bloklar halihazırda Rusya ve İran’dan alınan doğalgazın depolanmasında kullanılıyor. Buralarda 1 milyar m³ doğalgaz kapasiteli, 12 suni tuz mağarası yaklaşık 10 yıl önce inşa edilmeye başlanmıştı. Yüzeyin 1.100 m ile 1.400 m derinlerinde doğalgazı depolamak için ilk faaliyetler 2017’de başlamıştı. Benzer bir yaklaşım CAES sistemleri için de yapılabilir. Çin’deki uygulamaya dönecek olursa, tesisin yıllık elektrik üretiminin 600 TWh olacağı ve standart kömür tüketiminde yaklaşık 189.000 ton tasarruf sağlayacağı tahmin ediliyor. Ek olarak tesisin karbondioksit emisyonlarını yılda yaklaşık 490.000 ton azaltacağı bildiriliyor. Ayrıca projenin yaklaşık 7 yılda kendisini amorti edeceğinin de altı çiziliyor.