Piyasaların gözü kulağı ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz kararına çevrildi. ABD’de enflasyonun yüzde 9,1 ile 41 yılın zirvesine çıkmasının ardından piyasalar Fed’in bugün yapılacak temmuz toplantısına odaklandı.
Benzin ve gıda fiyatlarında çift haneleri bulan artışlar, ABD’de enflasyonun itici gücü olmaya devam ediyor. Peki faizde ne kadar artış bekleniyor?
YENİ BİR JUMBO BOY FAİZ ARTIŞI HAZIRLIĞI
Jumbo boy faiz artışı hazırlığının yapıldığını belirten Ekonomist Enver Erkan açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Fed, iki günlük politika toplantısını bugün tamamlamış olacak. Toplantı öncesi piyasa oyuncuları swap piyasasında, %80 olasılıkla 75 baz puanlık, %20 olasılıkla 100 baz puanlık bir artış fiyatlıyor.
Bu bakımdan FOMC’nin Temmuz toplantısında faiz oranlarını büyük ihtimalle 75 baz puan artırmaya hazırlandığını düşünebiliriz. Senaryolar elbette 75 bps ve 100 bps faiz artırım durumlarına göre değişiklik içerecek. Beklenti dahilinde sürpriz içermeyen bir 75 bps hareketinde FOMC açıklamasının ve Powell konuşmasının içeriğinde durgunluk olasılıkları ve Fed’in böyle bir ekonomik durgunluk ortamında enflasyon konusundaki aksiyon planı ilgi alanımızda olacak. Fed’in enflasyon konusundaki endişesi ve büyümeyi ne kadar göz ardı edebileceği algısını çözümlemeye çalışacağız.
EN ÖNEMLİ GÖSTERDE: ENFLASYON!
FOMC, büyük olasılıkla Temmuz ayında art arda ikinci bir ay için faiz oranlarını 75 baz puan artırarak federal fon oranını, nötr oran olarak kabul edilen %2,25-2,5 aralığına yükseltecektir. Gelecekteki federal fon oranları hakkında rehberlik için, komitenin ekonomiyi ve enflasyonist baskıları nasıl karakterize ettiğine bakacağız. Konut sektörünün hızlı soğumasıyla ilgili endişeler, enflasyonun gelecek yıl hızla düşmesini bekleyen ve Fed’in 1Ç23’te faiz indirimine başlayacağını düşünenlerin görüşünü de destekleyebilir. Sonuçta, Fed’in aksiyonlarına ilişkin en önemli gösterge her türlü şartta öncelikli olarak enflasyon olacaktır.
Politika beyanı tarafında; Komite muhtemelen ekonomide bir miktar yavaşlama olduğunu kabul edecek ve konut piyasasındaki zayıflığa bir referans ekleyebilir. Eskiden Fed iletişimlerinde kullanılan “Komite, enflasyonun %2 hedefine dönmesini bekliyor” ifadesi yakın dönem için geçerliliğini korumayan bir madde. Powell muhtemelen 2Ç22 GSYİH çerçevesinde de ekonominin son zamanlardaki ivme kaybını ele almak durumunda olacaktır. Fed, bu şartlarda %2 enflasyon hedefine bağlılığını ne kadar teyit edebilir? Sonuçta, ekonomik aktivite yavaşlarken, güçlü olduğu zamandan daha şahin olmak zordur.
Eski Fed Başkanı Arthur Burns’ün 1970’lerde enflasyonu kontrol etmedeki başarısızlığından alınan en önemli ders, ekonomi resesyona girdiğinde faiz artırımlarını çok erken durdurmasıydı. Bu nedenle Fed’den beklenen faiz artırımlarını durdurması değil, faiz artırımlarının ivmesini yavaşlatmasıdır. Burns’ün görev süresi boyunca, tüketici fiyat endeksinin değişim oranı 1970 başlarında yıllık %6 iken, Arap Petrol ambargosunun ardından 1974’ün sonlarında yıllık %12 üzerine çıktı Olumsuz ekonomik olaylar, birden fazla petrol şokunu (1973 ve 1979), Vietnam Savaşı ve hükümet programlarından kaynaklanan ağır hükümet açıklarını içeriyordu. Şu anda da pandemi ertesi arz şokları, küresel resesyon tehdidi ve Rusya-Ukrayna Savaşı var.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Bu kapsamda, Powell’ın enflasyon değerlendirmesi, Fed’in Eylül’deki bir sonraki toplantısında ne yapacağına dair önemli bilgiler sunacak. Haziran ayı TÜFE raporu, fiyat artışlarının yapışkan olma eğiliminde olduğu temel hizmet kategorilerinde endişe verici bir pozitif sürpriz içeriyordu. Powell’ın, faiz artışlarını 25 baz puana düşürmek için ihtiyaç duyacağına dair kanıtları henüz görmediğini değerlendiriyor ve ilk gerilenecek noktanın Eylül toplantısı itibariyle 50 bps bandı olacağını düşünüyoruz. Eylül toplantısından önce iki yeni istihdam ve TÜFE raporu olacak. Benzin fiyatları düşmeye devam etse bile, çekirdek enflasyonun Fed’in vitesi 25 baz puana düşürmesine yetecek kadar inandırıcı bir şekilde yavaşlayacağına dair durum halen derin anlamda şüpheli olacaktır. Powell’ın piyasaları Eylül toplantısında 50 baz puanlık bir artış beklemeye yönlendirmesi muhtemel.
Powell’ın konuşmasında dikkat edeceğimiz ana olgu ve Fed’in de politika ilerletmesinde dikkat etmesi gereken aralık şu: Fed’in, kötümser bir gelecek bekleyen piyasayı daha fazla korkutmadan enflasyonu kırma kararlılığını doğrulaması gerekiyor. Aynı zamanda, Merkez bankasının enflasyon tahmin etme konusunda geçen seneki eksik çözümlemesinin bu sene de büyüme konusunda tekrar etmemesi gerekiyor. Fed, zayıflayan ekonomik aktivite verilerinden de gelen sinyaller göz önüne alındığında büyüme konusunda aşırı bir iyimserlik sergileyemez görünüyor. Powell’ın piyasaları Eylül ayında 50 baz puanlık bir faiz artışı beklemesi için yönlendirmesi beklenir. Fed politika faizinde bu seneyi tahmin edilen nötr faiz oranı üzerinde bir konumlanma içerisinde bitirecektir.”
DOLAR GÜÇLÜ SEYREDİYOR
Fed’in faiz artışları doların uluslararası piyasalarda güçlenmesine neden oluyor. Doları başlıca altı para birimine karşı ölçen dolar endeksi 107 ile temmuz ortasında gördüğü 20 yılın zirvesi 109,2 seviyesine yakın seyrediyor.
Dolar bir süredir ABD’de beklenen faiz artırımları ve küresel ekonominin yavaşlayacağı endişelerinden destek buluyor.