EKONOMİ SERVİSİ – Türkiye dünyanın en büyük fındık üreticisi. Ferrero, Türkiye’de sürdürülebilir fındık tarımı için 2012’den bu yana uzun soluklu bir program yürütüyor. Ferrero Fındık Genel Müdürü Bamsı Akın ile sürdürülebilirlik çalışmalarını konuştuk…
Ferrero Fındık olarak son bir yılda nasıl bir büyüme kaydettiniz?
1946’da İtalya’da kurulan Ferrero Grubu, Nutella, KinderSurprise ve Ferrero Rocher gibi ikonik markalarıyla gıda sektöründe faaliyet gösteriyor. Ferrero Fındık Şirketi ise Ferrero’nun fındıkla ilgili tüm faaliyetlerini tek çatı altında yürütüyor. Ferrero Fındık olarak biz de, Ferrero Fındık Şirketi’nin bir parçası olarak 2014’ten beri Türkiye’de faaliyetlerimizi sürdürüyoruz.
Türkiye, dünyada fındık üretiminde lider ülke. Ferrero’nun da ana tedarikçi ülkelerinden. Her zaman Türk fındık sektörü için uzun vadeli bir stratejik ortak ve önemli bir işveren olarak değer yaratmaya önem veriyoruz. “Herkes için değer yaratan bir fındık sektörü” hedefiyle Ferrero Değerli Tarım (FFV) programımızla yürüttüğümüz sürdürülebilirlik çalışmalarımızın yanı sıra, Türkiye’de fındık değer zincirinin modernizasyonu için önemli yatırımlara da devam ediyoruz.
Ferrero Grubu’nun çikolatalı ürünlerinde kullanılmak üzere, dünyanın dört bir yanındaki fabrikalarına tedarik sağlıyoruz. 2016’dan bu yana her yıl, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin ‘Türkiye’nin ilk 1000 ihracatçısı’ listesinde ‘Fındık ve Mamulleri Sektör Birincisi’ olmaktan gurur duyuyoruz. 2022’de 395 milyon dolar ihracatla, Türkiye’nin fındık ve fındık mamulleri ihracatındaki payımız yaklaşık yüzde 23 oldu.
Büyüme ivmenizi artıracak yatırım ve projeleriniz neler olacak?
2014’ten bu yana devam eden yatırımlarımız, birinci derece deprem kuşağında yer alan Düzce’de yenilikçi sismik izolasyon ve sönümleyici teknolojileriyle yeniden inşa edilmekte olan fındık işleme fabrikamızın tamamlanması ile yaklaşık 130 milyon euro değerine ulaşacak. Aynı zamanda sosyal sorumluluk çalışmalarımızın etki alanı genişleyecek şekilde çalışmalarımıza da devam edeceğiz.
İklim değişikliğinin etkileri ve sürdürülebilir gıdanın önemi noktasında, fındık sektörünün geleceği için hangi adımları atıyorsunuz?
Ferrero Fındık olarak 2012’den bu yana Türkiye’de, sektörümüze iyi uygulama örneği olmasını hedeflediğimiz ve etki alanının her geçen gün genişlediğini görmekten memnuniyet duyduğumuz Ferrero Değerli Tarım sürdürülebilirlik programımızı yürütüyoruz. Sivil toplum kuruluşları, fındık üreticileri ve değer zincirinin diğer ilgili tüm paydaşlarıyla iş birlikleri geliştirip, fındık sektörünün gelişimi için ortak hareket ediyoruz. Program kapsamında fındık üreticilerinin ve ilgili topluluklarının kalkınması, işçi ve çocuk haklarının korunması ve onarıcı tarım uygulamaları yoluyla çevresel değerlerin geliştirilmesi, yani herkes için değer yaratan bir fındık sektörü için tüm paydaşlarla iş birliği yaparak projeler yürütüyoruz.
Türkiye’de sürdürülebilir fındık tarımı için 2012’den bu yana uzun soluklu bir program yürütüyorsunuz. Bugüne kadar neler yaptınız?
Sürdürülebilir fındık üretimi için çok paydaşlı bir yaklaşımla hareket edilmesi gerektiğine yönelik inancımızla, fındık üreticileri ve değer zincirinin diğer ilgili tüm paydaşlarıyla iş birlikleri geliştirmeye odaklanıyoruz.
Ferrero Değerli Tarım programımızla bunun en iyi örneklerinden birini ortaya koyma gayretiyle çalışarak 10’uncu yılımızı geride bıraktık. Sürdürülebilirliğe hem sosyal hem de çevresel yönden yaklaşarak projeler geliştirdik. Sakarya, Düzce, Samsun, Ordu, Giresun ve Trabzon’da toplam 50 bin fındık üreticisine ulaştık. Bu üreticiler program dahilinde toplam 100 bin hektar alanda iyi tarım ve sosyal uygulamalarla üretim yapma imkânına kavuştu. Programımızın ‘İnsan Hakları ve Sosyal Uygulamalar’ başlığı kapsamında çocukların mutlu büyümesi ve korunması ile fındık üreticisi toplulukların dayanıklılığının artırılmasına odaklanarak çalışmalar yürütüyoruz.
Ülkemizde fındığın sürdürülebilir şekilde, doğayı koruyarak üretilebilmesi için neler yapılmalı?
Ferrero’nun ürünlerinde kullandığı içerikleri sürdürülebilir olarak tedarik etme ve çevreyi koruma ilkelerinden aldığımız güçle, Ferrero Değerli Tarım programımız kapsamında pek çok çalışma yapıyoruz. Programın ‘Çevrenin Korunması ve Sürdürülebilirlik İş Modeli’ başlığı kapsamında Ferrero Değerli Tarım saha uzmanları, yıl boyunca sahada verdikleri eğitim ve danışmanlıklarla, toprak ve yaprak analiziyle bitki besin ihtiyacına göre gübreleme, su kullanımının optimize edilmesi, zararlı ve hastalıklarla mücadele, doğru budama yöntemleri gibi iyi tarım uygulamalarını fındık üreticilerine aktarıyor.
Model Bahçeler projesi ile fındık üreticileri ne tür faydalar elde ettiler?
Bugüne kadar üreticilere ait olan, Karadeniz geneline yayılmış 52 model bahçede, hem bahçe sahipleri. hem de civardaki diğer üreticiler sürdürülebilirliği de destekleyen doğru tarım tekniklerinin somut faydasını bizzat gözlemleme imkânına sahip oldu. Projenin devreye girdiği 2017 yılından bugüne iyi tarım uygulamaları yapılan bahçe büyüklüğü her yıl artarak devam etti. Ferrero Değerli Tarım sistemine kayıtlı 7000 fındık üreticisi yakın köylerindeki Model Bahçeler sayesinde iyi tarım uygulamalarını her gün bizzat gözlemleyerek kendi bahçelerinde de uygulamaya koyuyor.